Bilgi Kitabevi

Bilgi Kitabevi, gazeteci Ahmet Tevfik Küflü tarafından 25 Aralık 1955 günü Yenişehir Sakarya Caddesi’nde sahip oldukları apartmanın altında açılmıştır. Küçük bir alana sahip olduğundan dışarı tezgahlar açılırken zamanla yan daireyle olan duvarları kırılarak genişletilmiştir. Turgut Özakman’a göre burası sanatçıların, yazarların, aydınların toplandığı bir mekandır. 1970 yılında Tunalı Hilmi Caddesi’ne açılan yeni şubesiyle Bilgi Kitabevi hikayesini daha da büyütür. Yeni açılan bu şubede Bilgi Yayınları’nın danışmanlığını 1982 yılına kadar Attila İlhan yapar. Ahmet Tevfik Küflü, Attila İlhan’ın danışmanlığının önemini şu sözlerle belirtir: ‘Onun yedi yılı Bilgi Yayınevi’nin altın yılları oldu. Birçok yeni imza, onun tuttuğu elleriyle ortaya çıktı. Ortaya çıkarmakla kalmadı, o imzaları sürekli isteklendirdi de.’ Tunalı şubesi yazarlık yolunun henüz başında olan Selim İleri, Ayla Kutlu, Erendiz Atasü, Nazlı Eray gibi isimlerin de uğrak noktası oldu. Nisan 1994’te Yayıncılar Birliği tarafından ‘Yılın Kitabevi’ seçildi. Bilgi Kitabevi’nin ne Sakarya’daki şubesi ne de Tunalı’daki şubesi maalesef günümüze ulaşamamıştır fakat yayıncılık faaliyetlerini Meşrutiyet Caddesi No.46 adresinde sürdürmektedir.

Sergi Kitabevi No.67

1960’ların Ankara’sında önemli yeri olan Sergi Kitabevi, Erdal Öz ve Ünal Üstün tarafından kurulmuştur. Atatürk Bulvarı girişinde yer alan Büyük Sinema’nın balkon katında bulunan 25-30 metrekarelik küçük bir alana sahipti. Erdal Öz bu küçük dükkânda kocaman bir dünya yarattı. Yerli ve yabancı müzik ustalarının plaklarının satıldığı, okuyucunun dokunup inceleyeceği şekilde kitapların sergilendiği ve dükkânda müzik çaldığı bir yerdi. Bu yazılanlar o zaman için büyük yenilik olarak görülüyordu. Turgut Uyar, Ataol Behramoğlu, İsmet Özel, İlhan Berk gibi isimlerin uğrak mekanıydı. Bu sayede okurlar edebiyatımızın usta isimleriyle tanışma imkânı buluyordu. Günümüze ne Büyük Sinema ne de Sergi Kitabevi ulaşamamıştır. Bir dönem Ankara’ya damgasını vuran kültür-sanat mekânı Atatürk Bulvarı No.67, şu an Büyük Çarşı İşhanı olarak faaliyet göstermektedir.

Toplum Kitabevi

Remzi İnanç’ın açtığı ‘Toplum Kitabevi’, 1970’li yılların diğer önemli edebiyat mahfilidir. 1963 yılında Ulus’ta Büyük Postane’nin arkasında bulunan bir binada kurduğu Toplum Yayınevi, 1972 yılında Zafer Çarşısı No.18’e taşınmış ve burada Toplum Kitabevi olarak faaliyetlerine başlamıştır. 7 metrekarelik alana sahip olan ve Onat Kutlar, Vüs’at O. Bener, Abidin Dino, Metin Altıok gibi edebiyatçılarımızın buluşup sohbet ettiği mekanlardan biri olmuştur. Daha sonra Bayındır 1. Sokağı’na ardından Olgunlar Sokağı’na taşınmış ve 1994 yılında kapanmıştır. Toplum Kitabevi’nin müdavimlerinden biri olan şair Ali Yüce, Karşı dergisinin 1987 yılına ait 15-16 (Eylül-Ekim) sayısında yayımlanan ‘Seni Öpebilir Miyim?’ adlı şiirinde bu kitabevini şu dizelerle anar:

‘…Dört iklimden

Selam gelir sevgi gelir

Güleç yüzler gelir Remzi can

Çoğaldıkça sevgi elçileri

Dergâh genişler büyür

Büyüyen dergâh değil

Dervişlerin gönlüdür…’

‘Dost’un önünde bekliyorum.’

Dost Kitabevi 1977 yılının mart ayında Yenişehir Zafer Çarşısı’nda, Erdal Akalın tarafından açıldı. Daha sonra sırasıyla Konur Sokak, Karanfil Sokak ve Tunalı Hilmi Caddesi’nde de şubeleri açıldı. Şu an varlığını sürdüren ve Ankara’nın adeta bir simgesi olan Karanfil Sokaktaki şubesi kaldı. Dost Kitabevi’nin Ankaralılar için ayrı bir yeri vardır. Mesela en bilindik buluşma noktasıdır ve bu yönüyle sadece kitabevi değil aynı zamanda hafıza mekanıdır. Ankara okurunun düzenli aralıklarla uğradığı, rafları karıştırırken yazarlarla karşılaştığı, ayaküstü kitap imzalattığı, kent belleğinin yanı sıra kişisel bellekte de izler bırakan bir mekândır. Bugün Dost Kitabevinin bulunduğu Karanfil Sokak No.11’de yıllar önce yıkılan Adalar Apartmanı bulunuyordu. Bu apartmanda Sabahattin Ali, 11 yıl boyunca ailesiyle beraber yaşamıştır ve anısına kitabevinin girişine tabela asılmıştır.

Dost’ta karşılaşmak umuduyla…

Dost Kitabevi

Fotoğraf: Ebru Berra Alkan

Dost Kitabevi

Fotoğraf: Ebru Berra Alkan